Ο χαμός που έγινε με εκείνη την (κατά τη γνώμη μου) αποκρουστική τέχνη με την απεικόνιση ιερών συμβόλων (και ναι για τους πιστούς είναι ιερά) μου θύμισε μια "γκάφα" της εφηβείας μου. Μια πολύ κουλτουριάρικη παρέα με είχε πείσει να πάμε σε μια έκθεση ενός τρομερού καλλιτέχνη. Φθάσαμε στην έκθεση και αυτά που είδα γύρω μου προκάλεσαν μια απορία, για ποιο λόγο τα ονόμαζαν τέχνη... ήταν κάτι γελοίες κατασκευές που μπορούσε να τις φτιάξει και ένα παιδάκι του νηπιαγωγίου που ασκείται με μπογιές και διάφορα υλικά. Το πρόβλημα ήταν πως ένα από τα έργα ήταν ένα βουναλάκι σκόνη καφετιά και γύρω γύρω απλωμένη σκόνη μπλε, κι εγώ κοιτώντας γύρω δεν πρόσεξα το μεγάλο έργο και το πάτησα σε ένα σημείο..... Ο καλλιτέχνης μόνο που δεν έπαθε έμφραγμα και ο γκαλερίστας στρίγγλιζε σαν υστερικιά!!! Αφού ξεκαθάρισαν πως αυτό έγινε γιατί τελικά δεν πρέπει να μπαίνουν σε τέτοιες γκαλερί άτομα ακαλιέργητα και άσχετα όπως εγώ, έμεινα με την απορία τι παρίστανε η πεσμένη στο πάτωμα σκόνη. Μου απάντησαν ένα χαμένο νησί στο πέλαγος!!!! Μου ανέφεραν επίσης πως το "βαθύτερο νόημα" ήταν θέμα "ψυχής" που βυθίζεται σε ένα ωκεανό χωρίς τέλος στον ορίζοντα της και διαλύεται μέσα στην απόγνωσης της μοναχικής ανθρώπινης ύπαρξης!
Η παραπάνω ανάλυση μου θύμισε τότε μια άλλη ιστορία που έγινε σε ένα επαρχιακό καφενείο όπου στο ένα τραπέζι καθόταν ένας γιατρός με ένα φίλο του και στο διπλανό μια παρέα από αγρότες που είχαν μόλις επιστρέψει από τα χωράφια τους. Ο γιατρός εξηγούσε στο φίλο για ποιο λόγο κεράτωσε τη γυναίκα του με τη νοσοκόμα του κι έλεγε πως μέσα στην ανία της καθημερινότητας, και στο τέλμα μια σχέσης γάμου, αυτή η κοπέλλα ήταν μια οπτασία που του έδωσε πάλι ανάσες ζωής. Και τότε γύρισε ένας από το διπλανό τραπέζι που άκουγε και του είπε με φωνή (εντελώς ακαλιέργητη) "καλά ρε γιατρέ κι άλλοι ξενογ@μίσαμε αλλά δεν το κάναμε και φιλοσοφία!!!!!
Μπορώ λοιπόν μετά από αυτές τις σπουδαίες εμπειρίες μου περί τέχνης να εκφράσω την άποψη μου για τα έργα "πέτρα του σκανδάλου" των ημερών, ελεύθερα γιατί όπως φωνάζουν κι οι υποστηρικτές του εν λόγω καλλιτέχνη είναι σπουδαίο δικαίωμα η ελευθερία εκφρασης Ελπίζω λοιπόν να μην χαλαστούν αν πω πως για τα γούστα μου πρόκειται για εντελώς αποκρουστικά και γελοία έργα χωρίς να με ενδιαφέρει τι ήθελε να αποδείξει ο καλλιτέχνης. Απλά είναι αποκρουστικά. Δηλαδή το βαθύτερο νόημα που ήθελε να εκφράσει για έναν ακαλλιέργητο νου όπως ο δικός μου, αυτό το νόημα κρύβεται πίσω από κάποιες κακάσχημες καρικατούρες που έχει ζωγραφίσει κατά τη διάρκεια ενός ψυχολογικού τεστ προσωπικότητας κάποιος έγκλειστος ανωμαλιάρης που προσπαθούν να δουν αν θα τον κλείσουν σε ψυχιατρείο ή σε φυλακή. Ξέρετε εκείνες οι φιγούρες που οι ψυχιάτροι λένε, τι βλέπεις τώρα και σου πετάνε στη μούρη κάποια μελάνια κι ενώ όλοι βλέπουν π.χ. ένα σκύλο, εκείνος βλέπει τη μάνα του!!!!!
Σε σχέση με το θέμα θρησκεία, ναι είναι ύβρις, απλά γιατί στην ελευθερία έκφρασης δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνεται ο εξευτελισμός ιερών συμβόλων των πιστών, όπως κι ένας άπιστος, με όνομα Μήτσος, δεν θα ήθελε κάποιος καλλιτέχνης να φτιάξει μια αποκρουστική καρικατούρα και να πει εδώ βλέπετε μια πουτ@να και είναι η μάνα του Μήτσου!!! Οταν απαιτούμε ακόμα κι εκείνοι που είναι θρησκευτικοί ταλιμπάν να μην έχουν βλέψεις εξόντωσης των αντιφρονούντων, έτσι και οι μη πιστεύοντες πρέπει να έχουν ένα όριο στο πόσο μπορούν να γελοιοποιούν κάτι που δεν πιστεύουν. Αυτό είναι πολιτισμός. Και όπως αν κατέβαινε ένας με εικονίσματα και αγιαστούρες και πλάκωνε κάποιον στις φάπες μόνο και μόνο γιατί δεν πιστεύει θα ήταν μια πράξη βαρβαρότητας , έτσι κι ένας καλλιτέχνης με υγιή νου, δεν θα εστίαζε τη δημιουργικότητα του, στο να φτιάξει ένα έκτρωμα χρησιμοποιόντας τα ιερά σύμβολα τα οποία ασπάζεται ένα πλήθος ανθρώπων.
Τώρα οι "καλλιεργήμενοι" που έχουν γεμίσει το διαδίκτυο με διάφορες αναλύσεις πολύ υψηλού επιπέδου περί του βαθύτερου νοήματος που δεν μπορεί να συλάβει ένας πτωχός και αμόρφωτος νους, τους απαντώ όπως εκείνος στο επαρχιακό καφενείο. Δεν χρειάζεται να παριστάνεις τον φιλόσοφο για να εισπράξεις 5 λεπτά δημοσιότητας, μπορείς να γ@μάς το μυαλό σου και με πιο εύκολα πράγματα.
Και όχι ο τύπος δεν είναι ο Γκόγια ούτε ο Βαν Γκογκ που παλεύοντας με τους προσωπικούς τους δαίμονες πρόσφεραν στην τέχνη αξεπέραστα αριστουργήματα τα οποία ναι, ήταν σκάνδαλο για πολλούς τις εποχές που έζησαν. Το πρόβλημα είναι πως η έκφραση πηγαίνει ανάλογα με τα βιώματα της κάθε εποχής. Ετσι σε παλαιότερους καιρούς, κάποιος που θα ήθελε να εκφράσει π.χ. μια αντίθεση με το κατεστημένο των ιερατείων και την δογματική πίστη θα μπορούσε να ζωγράφίσει μια παναγία με μορφή π.χ. επαναστάτριας που παλεύει απέναντι στα εγκληματικά ιερατεία, ή βαδίζει χέρι χέρι με τον Τζιορντάνο Μπρούνο (π.χ.) Στην εποχή τη δική μας ίσως ο καλλιτέχνης αποθανάτισε τις δικές του εμπειρίες. Πίνω μπάφους και παίζω προ....